Pen Y Cil
Ym mhen draw Llyn, mae pentir carregog yn ymestyn i'r mor, yn trio ei ora i gydio yn yr ynys sydd yn gorwedd o'i flaen. Ar ddiwrnod cymylog o fis Medi, mae'r llystyfiant a oedd yn llawn lliw a bwrlwm ychydig fisoedd yn ol, yn sefyll yn frown ac yn grimp erbyn hyn.
Mae'r aer yn dawel, dim ond swn y frwydr ddiddiwedd rhwng y creigiau a'r cefnfor, yn taro yn erbyn ei gilydd bob eiliad sy'n pasio. Bob hyn a hyn, mae sgrech yr wylan neu swn giat yn hollti trwy sain undonog y mor, cyn dychwelyd i'r gylchred gyfarwydd yna unwaith eto. Weithiau hyd yn oed, mae swn awyren yn ein hatgoffa o’r byd dynol, er ei bod yn ddigon hawdd anghofio amdano mewn lle mor wyllt. Yn aml, mae dwr mor yn ffrwydro i fyny o bob ochr, ac yn darparu haen o halan hallt ar y creigiau sydd ym mhobman yma.
O flaen y pentir, mae llethr serth y parwyd, golygfa fygythiol i unrhyw un sydd yn rhoi ei lygaid ar y darn enfawr o graig yma. Ar olwg agosaf, mae cymlethdod enfawr i glogwyn serth y parwyd, pob math o batrymau chwirliog, ar ganfas y graig enfawr. Mae eich llygad yn siwr o gael ei ddenu at Ynys Enlli, sydd yn edrych fel bod posib ei chyffwrdd bron iawn, mynydd arall, serth, peryg ac anhygoel o wyntog. Ond wrth gwrs, yn gwahanu y pentir a'r ynys mae tonnau dieflig y swnt. Ar adegau, mae'r cyfuniad o'r tonnau ffyrnig ac ewyn gwyn y mor yn gwneud i’r swnt edrych fel rhyw fath o gymysgedd mewn crochan gwrach. Yn y pellter mae cwch melyn, yn edrych fel corach yn y mor diddiwedd sydd yn ei amgylchynu ar bob ochr. Yn araf, mae’r cwch yn agosau at yr ynys, yn gwneud yn siwr i osgoi y cynnwrf sydd yn syth o flaen Pen Y cil.
Wrth edrych i'r de, mae bae Aberdaron yn gallu cael ei weld yn glir, y pobl ar y traeth yn edrych fel dotiau bach ar bapur o’r fath bellder. Mae ambell gwch hwylio i weld, yn symud yn ddiog yn y bae, yn cymryd lloches o'r gwynt di-baid sydd yn eu disgwyl ychydig o filltiroedd i'r de. Hyd yn oed yn bellach i’r dwyrain mae penrhyn Cilan, mae lliw porffor trawiadol y grug yn cyferbynnu a’r awyr lwyd, di fywyd. Yn bellach fyth, mae amlinelliad trawiadol llethrau mynyddoedd Eryri i weld, sydd yn ildio i dir eithaf gwastad arfordir sir Benfro yn y pellter. Ar noson glir, mae golau ysbeidiol goleudu strumble head yn amlwg, ffynhonell brin o oleuni mewn tirwedd digon tywyll.
Mae’n werth edrych i’r gogledd hefyd o Ben y Cil, hefo siap trionglog mynydd Anelog yn arglwyddiaethu yr olygfa, man uchel mewn ardal wastad. Yn agosach, mae mynydd Bychestyn i'w weld, hefo llwybrau bach yn plethu drwy’r gwellt a'r eithin.
Comments
Post a Comment